Katoen

Katoen is enorm veelzijdig en daarom een veel gebruikte stof in de kledingindustrie. Aan de productie van katoen voor kleding gaat een heel proces vooraf waar veel mensen weinig vanaf weten. Wat is katoen precies, wat zijn de eigenschappen en welke soorten zijn er? In dit artikel zet Bij Saar Thuis alle feitjes over katoen op een rij. 

Wat is katoen eigenlijk? 

Katoen is een natuurlijk product afkomstig van de katoenplant. Voor kleding worden de katoenvezels gebruikt; het zaadpluis van de plant. De katoenvezels worden gesponnen tot draden en gebruikt om zacht en luchtdoorlatend textiel te maken.  

De meeste katoenplantages staan in landen met een warmer klimaat, omdat katoenplanten veel zonlicht en warmte nodig hebben om te groeien. Het grootste deel komt uit China met 25,5 miljoen balen per jaar. Opgevolgd door de Verenigde Staten en India. In Europa is Griekenland de grootste producent met 1,7 miljoen balen. Eigenlijk wordt katoen in de hele wereld geproduceerd. In landen als Mali en Burkina Faso zijn ze zelfs sterk afhankelijk van de katoenexport.  

Eigenschappen van katoen 

De verschillende eigenschappen van katoen maakt het een populaire stof voor kledingontwerpers. Hieronder de positieve eigenschappen op een rij: 

• Draagcomfort; katoenen stof voelt natuurlijk aan op je lichaam. Het is zacht, prikt niet en heeft een lange levensduur  
• Stevig; katoenen stof is zeer stevig door de innerlijke structuur van katoen  
• Vocht absorberend; katoen ademt en neemt goed vocht op, ongeveer 20% van zijn droge gewicht aan vocht zonder vochtig aan te voelen 
• Luchtdoorlatend; in de zomer zorgt katoenen stof voor verkoeling en in de winter houdt het juist warmte vast 
• Huidvriendelijk; katoen is huidvriendelijk en makkelijk te verven en weven. Het is bestand tegen mechanische en chemische invloeden van buitenaf 

Verschillende soorten katoen 

Er zijn veel verschillende katoensoorten die in kwaliteit, zachtheid en eigenschappen van elkaar verschillen. Deze verschillen komen met name tot stand door de manier waarop katoendraden geweven worden en verschillende productiemethodes. De dikte van het garen, de manier waarop de draden worden geweven en het aantal draden per oppervlak bepalen de kwaliteit van de katoenen stof. Katoen kan zowel geweven als gebreid zijn. Geweven katoen wordt gemaakt door twee of meer draden haaks op elkaar ineen te voegen. Gebreid katoen daarentegen wordt gemaakt via een enkel garen. 

Hieronder hebben we de belangrijkste eigenschappen van de verschillende katoensoorten onder elkaar gezet: 

Wassen van katoen 

Katoen is makkelijk in onderhoud, het kan namelijk gewoon in de wasmachine en de droger. Wel moet je uitkijken dat het niet krimpt. Tijdens de producten van katoen worden de vezels strak geweven. Wanneer het katoen nat wordt, versoepelen de vezels iets met als gevolg dat het krimpt. Het is daarom verstandig om de eerste keer het katoen op lage temperatuur te wassen en niet meteen in de droger te doen.  

Nadelen van katoen 

Ondanks de vele positieve eigenschappen van katoen wordt voor de katoenteelt van alle landbouwgewassen de meeste chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt. Voor de verbouwing van katoen voor één t-shirt wordt circa 500 gram landbouwgif gebruikt. Het landbouwgif is niet alleen slecht voor het milieu, maar ook voor de lokale katoenboeren in China en India (waar het meeste katoen wordt verbouwd). Zij weten vaak niet hoe ze met pesticiden om moeten gaan en worden daarvan ernstig ziek, met alle gevolgen van dien voor het hele gezin. 

Biologisch katoen 

Is er dan een alternatief voor gewoon katoen? Biologisch katoen, ook wel eco of bio katoen, wordt geteeld zonder het gebruik van landbouwgiffen. In plaats worden natuurlijk bestrijders als lieveheersbeestjes en plantenextracten ingezet. Om ervoor te zorgen dat voedingsstoffen in de grond behouden blijven, wordt het soort teelt veel afgewisseld. Bovendien wordt biologisch katoen met de hand geplukt, omdat bij machinaal plukken chemisch ontbladeringsmiddel wordt gebruikt.  

Gelukkig zijn er steeds meer kledingmerken die gebruik maken van biologisch katoen en andere milieuvriendelijke stoffen. Ook Bij Saar Thuis probeert bij de samenstelling van haar collectie zoveel mogelijk hierop te selecteren. Duurzamere producten, zoals kleding van biologisch katoen, kun je herkennen aan het ‘groene blad’ icoontje.